Program „Aktywni i Skuteczni - AS na Rynku Pracy"
- aktywizacji  osób bezrobotnych  w wieku do 25 r. ż. pozostających
 w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Tarnowie
 

        Diagnoza sytuacji młodych osób w Małopolsce wykazuje, że główne bariery na jakie natrafiają młodzi na rynku pracy wynikają przede wszystkim z braku lub małego doświadczenia, braku umiejętności poszukiwania pracy, braku ofert pracy lub ich małej atrakcyjności oraz stereotypu „młodego = niedoświadczonego pracownika".¹  
Badania przeprowadzone przez Lewiatana wśród pracodawców wykazały, że główne braki absolwentów po zakończeniu edukacji na studiach dotyczą: wiedzy zawodowej, samodzielności, odpowiedzialności, kreatywności i inicjatywy, umiejętności pracy w zespole.²
       Z doświadczenia doradców klienta oraz doradców zawodowych Powiatowego Urzędu Pracy w Tarnowie wynika, że młode  osoby  podczas poszukiwania pracy często natrafiają na bariery wynikające  m. in.: z braku określenia własnych preferencji zawodowych, trudności w przygotowaniu właściwej autoprezentacji zawodowej, braku wiedzy o typowych oczekiwaniach pracodawcy.  Analizując różnorodne przyczyny trudności na rynku pracy tej grupy osób bezrobotnych Powiatowy Urząd Pracy w Tarnowie rozpoczął dodatkowe działania wspierające aktywizację osób pozostających w ewidencji naszego Urzędu, które nie ukończyły  25 roku życia. Każda osoba uczestnicząc w programie może liczyć na indywidualną pomoc doradcy klienta i doradcy zawodowego, ustalenie odpowiedniego do swoich potrzeb i możliwości planu działania a także objęcie wybranymi formami aktywizacji. Ponadto nacisk jest kładziony na rozwój postaw przedsiębiorczych uczestników, zwiększenie ich mobilności, samodzielności oraz efektywności podejmowanych działań. Innowacyjnym działaniem realizowanym w ramach programu są grupowe wizyty osób młodych w firmach mające na celu poznanie różnych środowisk pracy oraz oczekiwań pracodawców.

       Program realizowany jest w okresie: kwiecień 2015 r. – grudzień 2016 r.  i  ma na celu zwiększenie efektywności działań Powiatowego Urzędu Pracy w Tarnowie poprzez poprawę konkurencyjności na rynku pracy 300 młodych osób bezrobotnych często nie posiadających doświadczenia zawodowego.

        W celu skutecznej realizacji zadań przewidzianych w programie podpisano porozumienie o współpracy w zakresie aktywizacji bezrobotnych osób do 25 roku życia pomiędzy Powiatowym Urzędem Pracy w Tarnowie a Wojewódzkim Pracy w Krakowie delegatura w Tarnowie – Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej.
W ramach porozumienia CIiPKZ w Tarnowie obejmie uczestników aktywizacją - poradnictwem grupowym m. in. z tematyki: przedsiębiorczość, przygotowanie dokumentów aplikacyjnych, rozmowa w sprawie pracy, metody poszukiwania pracy.

Zadania przewidziane do realizacji w ramach programu

Rekrutacja grupy docelowej:

• rekrutacja odbywa się w okresie od kwietnia 2015 r. do grudnia 2016 roku i przebiega w sposób ciągły do czasu zrekrutowania 300 osób  bezrobotnych w wieku do 25 r. ż. pozostających w ewidencji PUP  w Tarnowie. Osoba, która zadeklaruje udział w programie zostanie objęta działaniami przewidzianymi w trakcie jego realizacji. Osoba rekrutowana na dzień włączenia do programu musi spełniać warunek  pozostawania w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Tarnowie, posiadać ustalony II profil pomocy oraz być w wieku do 25 r. ż.. W pierwszej kolejności rekrutowane są osoby pozostające w ewidencji tutejszego Urzędu do 4 miesięcy. 

Pomoc w  poszukiwaniu pracy dla 300 uczestników:

• indywidualne porady zawodowe, w ramach których są również opracowywane lub kontynuowane Indywidualne Plany Działania dostosowane do specyficznej sytuacji osób młodych na rynku pracy,
• grupowe informacje zawodowe – informacje na temat sytuacji na lokalnym rynku pracy i form aktywizacji dla osób do 25 roku życia,
• grupowe porady zawodowe –„Aktywni - Samodzielni - Skuteczni", dobór  tematyki porad ma na celu likwidację barier w poszukiwaniu pracy przez osoby które jeszcze nie pracowały lub posiadają niewielkie doświadczenie zawodowe. Poprzez udział
  w zajęciach uczestnicy m. in.: opracują lub zmodyfikują swoje CV, poznają zasady autoprezentacji zawodowej, poznają różnorodne metody poszukiwania pracy oraz ich skuteczność,
• opracowanie i przeprowadzenie 3-dniowego Treningu aktywności  „ABC poszukiwania pracy". W trakcie zajęć uczestnicy wzmocnią motywację do samodzielnego aktywnego działania na rynku pracy, określą własne predyspozycje zawodowe – testy, przygotują się do skutecznej autoprezentacji zawodowej, poznają oczekiwania pracodawców, a także zasady efektywnej komunikacji, oraz współpracy
  w zespole,
• szkolenie z zakresu aktywnego poszukiwania pracy – przygotowanie uczestników do systematycznego aktywnego poszukiwania pracy - przygotowanie uczestników  do korzystania z Systemu Video CV,  opracowania skutecznej autoprezentacji zawodowej zgodnej z rodzajem poszukiwanego zatrudnienia, w celu dokonania nagrania,
• przygotowywanie uczestników do spotkania z pracodawcą  w czasie giełd pracy oraz targów pracy,
• spotkania przedstawicieli firm z uczestnikami programu  w Powiatowym Urzędzie Pracy co pozwoli młodym osobom pozyskać  informacje o oczekiwaniach pracodawców względem młodych pracowników i odpowiednio przygotować się do startu zawodowego.
• wizyty doradcy zawodowego z uczestnikami programu w Zakładach Pracy 
   w celu:
  -  zapoznania ze specyfiką pracy na określonych stanowiskach,
  -  identyfikacji własnych preferencji dotyczących rodzaju poszukiwanej pracy,
  -  przełamanie obaw związanych z rozmową kwalifikacyjną, wizytą w firmie,
  -  poznania  otoczenia pracy,
  -  poznanie realiów związanych z  zasadami rekrutacji i selekcji kadr w firmie, możliwą  ścieżką awansu,
  -  poznania  planów kadrowych firmy na najbliższe miesiące.

• świadczenie usługi pośrednictwa pracy - intensyfikacja usług pośrednictwa pracy, w tym usługi EURES - pomoc w znalezieniu odpowiedniego zatrudnienia, możliwość skorzystania z bonu zatrudnieniowego lub bonu na zasiedlenie,
• współpraca pośredników pracy z pracodawcami w celu zwiększenia szans uczestników programu na uzyskanie zatrudnienia – wizyty  lub kontakty z 500 zakładami pracy w celu promocji zatrudnienia osób do 25 r. ż.

 Zdobywanie doświadczenia zawodowego:

• motywowanie i przygotowanie uczestników do działania mającego na celu podjęcie stażu,
• możliwość skorzystania ze staży, bonu stażowego dla osób zainteresowanych i spełniających kryteria określone w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Promocja przedsiębiorczości wśród  uczestników

• przygotowanie uczestników do założenia własnej działalności gospodarczej – ubiegania się o przyznanie jednorazowo środków na ten cel,
• zapewnienie uczestnikom możliwości udziału w warsztatach z zakresu przedsiębiorczości, Ośrodku Doradczym, spotkaniach informacyjno-doradczych.

Podnoszenie kwalifikacji: 

• udzielanie pomocy zainteresowanym osobom w zidentyfikowaniu ich potrzeb w zakresie podniesienia lub rozszerzenia posiadanych kwalifikacji zawodowych. Motywowanie  osób o kwalifikacjach niedostosowanych do wymogów rynku pracy do uzyskania nowych lub rozszerzenia posiadanych kwalifikacji zawodowych poprzez możliwość udziału w szkoleniach organizowanych przez PUP w Tarnowie (w tym przyznania bonu szkoleniowego) lub przez inne instytucje lub organizacje  m.in. ze środków unijnych.

Promocja programu:

• opracowanie materiałów informacyjnych dla uczestników programu w celu zwiększenia ich wiedzy na temat form aktywizacji realizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Tarnowie.
• opracowanie materiałów informacyjnych dla pracodawców w celu zwiększenia ich  zainteresowania zatrudnianiem osób bezrobotnych do 25 r. ż.

Współpraca z Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie:   
przekazywanie na bieżąco informacji pomocnych w realizacji programu, kierowanie uczestników na zajęcia w ramach poradnictwa grupowego.

• pomoc w podjęciu zatrudnienia,
• pomoc w założeniu własnej działalności gospodarczej,
• umożliwienie nabycia doświadczenia zawodowego (staże), 
• uczestnictwo w kursach, szkoleniach,
• uczestnictwo w grupowym  poradnictwie zawodowym,
• uczestnictwo w indywidualnym  poradnictwie zawodowym,
• zorganizowanie wizyt w  firmach zatrudniających w różnych branżach.
• pomoc w przygotowaniu do nagrania w systemie Video CV.

Podsumowanie 2015 roku

W okresie od kwietnia do grudnia 2015 roku do programu przystąpiło 184 osoby. Każdy z uczestników został objęty działaniami w zakresie poradnictwa zawodowego - indywidulanymi i grupowymi poradami zawodowymi oraz informacją zawodową - szczególnie w zakresie form aktywizacji realizowanych przez Urząd skierowanych do osób młodych, nowoczesnych technologii w poszukiwaniu pracy, aplikacji przydatnych w poszukiwaniu zatrudnienia.

W wyniku realizacji programu:

• 108 osób podjęło zatrudnienie – 59% spośród ogółu uczestników,
• 12 osób rozpoczęło własną działalność gospodarczą – 7% spośród ogółu uczestników,
• 76 osób odbyło staż - 41% spośród ogółu uczestników.*

W wyniku realizacji programu 120 osób podjęło aktywność zawodową podejmując pracę lub zakładając własną działalność gospodarczą (66% spośród ogółu uczestników). Ważnym elementem aktywizującym młode osoby, często nie posiadające żadnego doświadczenia zawodowego okazały się również staże pozwalające na pierwszy kontakt ze środowiskiem pracy. Część uczestników bezpośrednio po zakończeniu stażu podjęła zatrudnienie co pozwoli im na większą samodzielność w wykonywaniu zadań oraz zdobyciu bogatszego doświadczenia zawodowego.

Tylko 23 osoby spośród tych, które zadeklarowały udział w programie w 2015 roku nadal oczekuje na aktywizację zawodową – stanowi to zaledwie 13% z ogółu uczestników.

W trakcie realizacji programu 29 uczestników (16% spośród ogółu) utraciło status osoby bezrobotnej na własny wniosek lub w wyniku nie zgłoszenia się w wyznaczonym terminie. Można przypuszczać, że w grupie tej również znajdują się osoby, które podjęły aktywność zawodową.

Należy podkreślić, że program został opracowany przez doradców zawodowych i nie wymagał żadnych dodatkowych środków na jego realizację. Program kontynuowany jest w 2016 roku i podejmowane są kolejne działania mające na celu zwiększenie szans na rynku pracy osób młodych.

* Uczestnik mógł po zakończeniu stażu podjąć zatrudnienie dlatego efektywność nie sumuje się do 100%

Podsumowanie całości programu

W okresie od kwietnia 2015 do września 2016 roku do programu „Aktywni i skuteczni – AS na rynku pracy" przystąpiło 300 osób. Każdy z uczestników został objęty działaniami w zakresie poradnictwa zawodowego - indywidulanymi lub grupowymi poradami zawodowymi nabywając wiedzę szczególnie w zakresie: form aktywizacji realizowanych przez Urząd, autoprezentacji zawodowej, pisania CV, nowoczesnych technologii w poszukiwaniu pracy, aplikacji przydatnych w poszukiwaniu zatrudnienia. Działania aktywizujące ukierunkowane były między innymi na kształtowanie umiejętności samodzielnego podejmowania decyzji na rynku pracy oraz aktywnego działania w celu pozyskania zatrudnienia.

Zorganizowano także warsztaty prowadzone przez specjalistę ds. rekrutacji kadr dużej firmy tarnowskiej.
W trakcie spotkania uczestnicy zapoznali się m. in.:  z realiami związanymi z rekrutacją i selekcją kandydatów, specyfiką oraz otoczeniem pracy na określonych stanowiskach. Uczestnicy zainteresowani byli w asystowaniu  pracownikowi na stanowisku przez jeden dzień w celu poznania zadań  stawianych na wybranym stanowisku pracy w firmie.

W wyniku realizacji programu:

• 156 osób podjęło zatrudnienie – 52% spośród ogółu uczestników
• 20 osób rozpoczęło własną działalność gospodarczą – 6,7 % spośród ogółu uczestników
• 115 osób odbywało staż -  38,3% spośród ogółu uczestników

W wyniku realizacji programu 176 osób podjęło aktywność zawodową podejmując pracę lub zakładając własną działalność gospodarczą. Ważnym elementem aktywizującym młode osoby, często nie posiadające żadnego doświadczenia zawodowego okazały się również staże pozwalające na pierwszy kontakt ze środowiskiem pracy. Część uczestników bezpośrednio po zakończeniu stażu podjęła zatrudnienie co pozwoli im na większą samodzielność w wykonywaniu zadań oraz zdobyciu bogatszego doświadczenia zawodowego.

W trakcie realizacji programu 54 uczestników* (18% spośród ogółu) utraciło status osoby bezrobotnej na własny wniosek lub w wyniku nie zgłoszenia się w wyznaczonym terminie. W grupie tej również mogą znajdować się  osoby, które podjęły aktywność zawodową.

Tylko 25 osób spośród tych, które zadeklarowały udział w programie nadal oczekuje na aktywizację zawodową – stanowi to zaledwie  8% z ogółu uczestników.

Osoby młode znajdują się w szczególnej sytuacji na rynku pracy, w związku z tym Powiatowy Urząd Pracy w Tarnowie podjął dodatkową inicjatywę wspierającą wejście na rynek pracy tej grupy osób. Zaplanowane działania w wielu wypadkach ułatwiły szybki start zawodowy szczególnie osobom bez doświadczenia zawodowego. Efekty programu wyraźnie widać poprzez wysoką zatrudnialność.  Blisko 60% osób w krótkim czasie od przystąpienia do programu podjęło zatrudnienie bądź założyło własną firmę.

* Uczestnik mógł po zakończeniu stażu podjąć zatrudnienie dlatego efektywność nie sumuje się do 100%

Program został opracowany przez doradców zawodowych i nie wymagał żadnych dodatkowych środków na jego realizację.

1) Materiał z Konferencji inicjującej Partnerstwo na rzecz Osób Młodych
2) http://wyborcza.pl/1,132486,16684072,Mlodzi_ludzie_bez_perspektyw_.htm